Warszawa. Zamek Królewski

Zamek Królewski w Warszawie to istna perełka architektoniczna, a przy tym jest na tyle charakterystyczna, że stanowi swego rodzaju wizytówkę stolicy. Zamek ten był niegdyś siedzibą książąt mazowieckich, a następnie – królów Polski. Rezydował tam, między innymi, Zygmunt Stary, Zygmunt II August – którzy jednocześnie byli właścicielami tego zamku – czy Władysław Jagiełło. W swej historii budowla ta przeszła doprawdy wiele – była wielokrotnie niszczona, w mniejszym lub większym stopniu, niszczona przez obce wojska. Zamkowych pomieszczeniach odbywały się również jedne z najważniejszych wydarzeń, w tym te związane z uchwaleniem Konstytucji 3 Maja, co miało miejsce właśnie na Zamku Królewskim w Warszawie.

Historia.

Historia Zamku Królewskiego w Warszawie jest dosyć zawiła, acz niewątpliwie interesująca. Pierwotnie mieściła się tu rezydencja książąt mazowieckich z dynastii Piastów. Pierwszym właścicielem zamku był książę Kazimierz I Warszawski, jednak powstał on z inicjatywy innego księcia, Bolesława II Mazowieckiego. Wówczas, na przełomie XIII i XIV wieku powstał tu gród obronny. W kolejnych latach gród ten został rozbudowany i stał się siedzibą książąt mazowieckich. Wraz z upływem lat zrezygnowano z drewnianej zabudowy na rzecz ceglanej – tak też rozpoczęło się mozolne przekształcanie grodu w zamek. Wzniesione zostały kolejne wały i mury obronne, a także wieże strażnicze. W XV wieku wzniesiona została w tym miejscu także okazała rezydencja w stylu gotyckim, która to wchodziła w skład kompleksu zamkowego. W 1426 na zamku po raz pierwszy zawitał ówczesny król Polski, a więc Władysław Jagiełło.

XVI wiek to śmierć ostatniego księcia mazowieckiego z dynastii Piastów – Janusza III. Wówczas zamek znalazł się w rękach dóbr królewskich, a konkretnie Zygmunta I, co miało miejsce 1526 roku. Odbywały się tam także obrady sejmu walnego. Kolejnym władcą dóbr zamkowych stał się Zygmunt II August – to właśnie za czasów jego panowania na zamku doszło do największych zmian. Został on rozbudowany, a nad pracami osobiście czuwał słynny włoski architekt. Wraz z upływem kolejnych lat, na zamku dokonywały się kolejne zmiany. Budowla ta jednak wielokrotnie padała ofiarą działań wojennych, w tym podczas potopu szwedzkiego. Wówczas Warszawa okupowana była przez wojska szwedzkie, które dokonały znacznych zniszczeń i grabieży. Wywieźli oni ogromne ilości dzieł sztuki, a nawet meble. Zamek szybko odbudowano, jednak ponowny konflikt ze Szwecją doprowadził do rychłego upadku. Sprzymierzone siły szwedzko – rosyjskie na początku XVIII wieku ponownie wkroczyły do Warszawy i zajęły zamek, w którym to na pewien czas zamieszkał nawet sam car rosyjski, Piotr I Wielki. Zamek został częściowo zniszczony podczas Powstania Styczniowego, jednak największą zgubę przyniosła mu II Wojna Światowa. W trakcie kampanii wrześniowej wojska niemieckie doszczętnie zgrabiły wszelkie dobra. W trakcie powstania Warszawskiego zamek został doszczętnie zniszczony, co było związane z niemieckim planem zburzenia Warszawy. Decyzję o odbudowie zamku podjęto już w 1949 roku, jednak rzeczywiste prace rozpoczęły się dopiero w 1971 roku i trwały przez kolejnych 13 lat.

Ciekawostki.

  • Na przełomie 1806/1807 roku przez niemal miesiąc na Zamku Królewskim w Warszawie przebywał cesarz francuzów, Napoleon Bonaparte. To właśnie w trakcie pobytu na zamku postanowił on utworzyć Księstwo Warszawskiego – formalnie niepodległe, lecz w głównej mierze zależne od Francji. Jak jednak wiemy – plany te spełzły na niczym, zaraz po tym, jak wyprawa Napoleona na Moskwę okazała się być dla niego sromotną klęską. 
  • Od 1980 roku Zamek Królewski w Warszawie znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
  • Przez niemal rok, od 1924 do 1925 na zamku mieszkał jeden z najwybitniejszych Polskich pisarzy i poetów, a więc Stefan Żeromski. Wielokrotnie nominowany do nagrody Nobla z dziedziny literatury. Autor tak słynnych dzieł, jak Ludzie bezdomni, Syzyfowe prace, Przedwiośnie.
  • Przeniesienie stolicy z Krakowa do Warszawy owiane jest swego rodzaju tajemnicą, zarówno pod względem podjęcia takiej decyzji, jak i konkretnej daty, kiedy to nastąpiło. Oficjalnie podaje się jednak, że było to spowodowane pożarem, jaki wybuchł na Wawelu za panowania Zygmunta II Wazy. Pewna legenda głosi, że sam pożar odpowiedzialny miał być nikt inny, jak właśnie sam król. Jak więc do tego doszło? Otóż w tamtych czasach niezwykle popularna była alchemia, w której to lubował się sam król Zygmunt II Waza. Podczas przeprowadzania eksperymentów doszło do nieoczekiwanej reakcji chemicznej, która wywołała pożar. Wielu historyków uważa jednak, że sam pożar był jedynie pretekstem, a przeniesienie stolicy z Krakowa do Warszawy nastąpiłoby i tak – prędzej, lub później. 

Zamek Królewski w Warszawie obecnie.

Królewski Zamek w Warszawie obecnie pełni funkcje muzeum – zgromadzone są tu liczne dzieła sztuki, a także odwzorowane apartamenty i pomieszczenia. Zwiedzający mają okazję podziwiać królewskie komnaty, pokoje prezydenckie władz II Rzeczpospolitej, jak i Władz na Uchodźstwie.